Evolutie
1. Wetenschapsfilosofie
Achtergrond:
- Sommige wetenschapsrichtingen gaan sneller vooruit dan anderen. Waarom?
Drie belangrijke mijlpalen:
- T.C. Chamberlin: “The Method of Multiple Working Hypotheses” (1890)
- K. Popper: “The Logic of Scientific Discovery” (1934)
- J.R. Platt: “Strong Inference” (1964)
Belangrijk: Religie en Wetenschap (volgens Popper)
- natuurwetenschappelijke theoriën kan je falsificiëren, door experiment en observatie
- religieuze theoriën kan je niet falsificiëren
- zie ook: Acceptance of evolution by religious groups (Wikipedia)
- (verder lezen: wetenschapsfilosofie)
- ook spannend: de evolutie van religie
Evolutie in de les:
- Het is niet mijn bedoeling om jullie te bekeren!
- Evolutie is een werktheorie.
- Zoals elke wetenschappelijke theorie gaan we proberen ons gedachtenmodel te achtervragen, te falsificiëren, en waar nodig aan te passen.
Evolutie online:
- Let op! Er is een heleboel informatie online; een grote deel ontvind ik (FM, bioloog, agnostiker) als over-enthusiast of bekerend.
2. Evolutie
2.1. Wat is Evolutie?
Evolutie is
- een verandering
- van een erfelijk kenmerk
- binnen een populatie
- van één generatie naar de volgende.
2.2. Ingredienten:
- kenmerken/eigenschappen
- die variabel zijn
- die erfelijk zijn
- variabele reproductieve succes
2.3. Hoe gaan die veranderen?
- normaal: toevallig (“drift”, zie M. Kimura, 1968, neutral theory of molecular evolution)
- selectie: gericht, als reproductiewaarshijnlijkheid niet-toevallig is. [video (eng.)]
2.4. Komen er nieuwe kenmerken bij? → ja, soms!
(belangrijke beïnvloedende factoren: populatiegrootte, generatietijd)
2.5. Waarom zo een “hype” om Darwin?
→ hij heeft uitzonderlijk vele ideeën samengedragen!
Boek van Darwin (1859): De oorsprong der soorten: over het ontstaan van soorten door natuurlijke selectie of het behoud van bevoordeelde rassen in de strijd om leven
- variatie van eigenschappen (eng. “traits”)
- begreep lange tijdspan (“deep time”, fossielen)
- afstamming met verandering (“descent with modification”)
- artificiële en natuurlijke selectie (“struggle for existence”)
- erfelijkheid (toen nog niet duidelijk; nu weten we: DNA)
3. Going Forward
online-les basis biologie:
- Prof. Stephen C. Stearns: “Principles of Evolution, Ecology and Behavior”, Yale, 2014 (youtube playlist)
Succes allemaal met de Biologie en Wetenschappen - blijf nieuwsgierig!