Spanning en Geleidbaarheid


Home 4BSW1 4BSW2 4MTLAT/4LAT 4MWW1 4MWW2 4NWE2 5BWE 5EWI/5LWI/5WWI1 5WWI2 About

1. Denken zoals een Wetenschapper!

charge-a-cat.webp

Cat demonstrating static cling with styrofoam peanuts upscayled 4x

[bron]

2. Elektrostatisch Potentieel (Th3 H2.1 ↗72+)

2.1. conservatieve krachtvelden

  • Coulomb-kracht: \(F = -k\cdot \frac{q_1\cdot q_2}{r^2}\)
  • elektrisch veld: (visualisatie van) kracht per lading
  • energie = arbeid \(\Delta E = W = F\cdot x\)
  • elektrostatisch potentieel = spanning = potentiele energie per lading
  • analogie: potentiele gravitationele energie

elektrisch_potentiaal.svg

[bron afbeelding]

In een statisch elektrisch veld is de potentiele elektrische energie (en daarom ook de spanning) op een bepaalde plek onafhankelijk van de weg of tijd.

Analogie met gravitatie: sta op een stoel, spring er af, ga weer op de stoel staan, spring opnieuw, … → zelfde potentiele gravitationele energie

2.2. stroomkring, gelijkstroom

per analogie:

elek_kirchhoff2.svg

De som van de elektrische potentiaalverschillen, rekening houdend met de stroomrichting, in elke gesloten kring in een netwerk is gelijk aan nul.

(zie hier)

Dit verklaart onder meer:

  • (Th3 H4 ↗79)

elek_meters.webp

  • (Th3 H4 ↗87)

elek_parallelschakeling.webp

3. Wet Van Ohm (Th3 H2.1 ↗80)

  • ezelsbrug: URIne

\[U = R \cdot I\]

starring:

  • lading \(Q\) in Coulomb \(\left[C\right]\) (SI-eenheid)
  • stroomsterkte \(I\) in Ampère \(\left[A = \frac{C}{s} \right]\)
  • electrische spanning \(U\) in Volt \(\left[V = \frac{J}{C}\right]\)
  • electrische weerstand \(R\) in Ohm \(\left[\Omega = \frac{V}{A}\right]\)

De minder bekende neef van Ohm:

  • electrische geleidbaarheid \(G = \frac{1}{R}\) in Siemens

4. Oefeningen?

→ WB Th3 H2 ↗116-120

Date: 2024-02-20 Tue 00:00

Author: Falk Mielke